اگو از دیدگاه لکان و هوسرل

  هوسرل ـ حداقل در دورة سوم حیات فکری خود ـ متقاعد شده بود که سوژه در مرکز فلسفه قرار گرفته است و فلسفه چیزی نیست جز شناخت اگو. همین شاخصة دکارتی، هوسرل را به یکی از سرآمدان اندیشة مدرن بدل می‌سازد. اما در دورة معاصر، این اگوی مرکزی و همراه با آن اندیشه‌ مدرن توسط پساساختارگرایان همواره به چالش کشیده شده، و در این میان بحث‌های لکان به‌خاطر تمرکز بر روان‌کاوی و نیز تقدم زمانی آن بر دیگر نوشته‌های پساساختارگرایانه حایز اهمیت است؛ افزون بر این که جدال هوسرلی ـ لکانی را می‌توان نماینده‌ای از جدال فراگیرتر بین مدرنیسم و پست‌مدرنیسم دانست. در این مقاله، ابتدا به ایدة مرکزی لکان در نفی و انحلال سوژة دکارتی می‌پردازیم و سپس با توضیح نظریات هوسرل، خواهیم دید که وی چه راه برون‌ رفتی در مقابل قواعد بازی روان‌کاوی لکان ارایه می‌دهد. هوسرل با تقلیل پدیده‌شناختیِ رویکرد طبیعیِ نهفته در بطن علوم طبیعی (ازجمله روان‌کاوی) پدیده‌شناسی را در بُعدی متمایز و در جایگاهی برتر نسبت به این علوم قرار می‌دهد. بار این دفاعیه را فرایند برکشیدن اگوی تجربی به اگوی استعلایی به دوش می‌کشد.